Sot të gjithë e dinë se Toka është një planet i rrumbullakët, që lëviz vazhdimisht në hapësirë. Por më parë, si e imagjinonin njerëzit Tokën? Të sheshtë si tabaka, drejtkëndëshe, në formë dardhe apo të zbrazët? Këtë na e zbulon libri i Guillaume Duprat, që na sjell një udhëtim nëpër kohë dhe kultura në një muze të Tokave të Imagjinuara, një minierë fantazie dhe poezie.
Tre Mbretëritë. Shpikja e Purgatorit korrespondon me një nevojë të përhapur popullore për drejtësi. Në fillim të Mesjetës, disa përshkrime të jetës së përtejme filluan të lokalizojnë në mënyrë të paqartë këtë vend pritjeje në pjesën e sipërme të Gehenës, vendin e dënimit të përjetshëm. Megjithatë, për të ditur me saktësi pozicionin reciprok të Tri Mbretërive, duhet të presim Komedinë Hyjnore (shek. XIV), ku Dante ekspozon qartë rrugët e mundshme të shpirtrave në jetën e përtejme në një gjeografi që pasqyron besimet popullore të fundit të shekullit të Mesjetës së krishterë dhe që ndikohet edhe nga kozmologjia greke.Një tokë brenda tjetrës. Rreth vitit 1870 amerikani Cyrus Teed, i vetëquajtur doktor, profet dhe alkimist, thotë se njerëzit nuk jetojnë në sipërfaqen e jashtme të Tokës, por në atë të brendshme! Vizioni përhapet dhe krijon një kongregacion të madh, nga të cilët Teed, i cili në atë moment e quan veten Koresh (versioni hebraik i Cyrus, i cili identifikon Kirin e Madh) do të jetë udhëheqës deri në vdekjen e tij në 1908. Sekti mbijetoi në pritje të ringjalljes së tij deri në vitin 1961, kur vdiq besimtari i fundit.Lidhjet e ëndrrave. Bota e amerikanëve vendas është e shtresuar, magjike, e gjallëruar nga metamorfoza midis njerëzve, shpirtrave dhe kafshëve dhe e banuar nga një forcë superiore e quajtur në mënyra të ndryshme sipas traditës. Për Algonquins, grupi i fiseve të cilave u përkasin edhe Ojibwa, është Manito. Në këto vizione Toka është një ishull i sheshtë i lindur nga balta e marrë nga deti, nga një myshk, ku fati i së mirës dhe së keqes është i ndryshëm, një besim që duket se i ka paraprirë krishtërimit. Dëshmitë nga shekulli i nëntëmbëdhjetë përshkruajnë raste të vendasve që i frikësohen qiellit të të krishterëve nga frika se mos bëhen skllevër të të bardhëve, dhe në mesin e shekullit të njëzetë, kur ideja e një Toke sferike ende e huton Ojibwa-n e arsimuar, organizata e bota mitike është ende ajo në shtresa të grumbulluara dhe mesazhet e marra në ëndrra janë zbulime që i udhëheqin njerëzit në jetën e përditshme.Gjarpri Midgard. Kufiri i fundit i tokës rrethore të vikingëve të shekullit të 13-të është një zinxhir i pathyeshëm i padepërtueshëm malesh të pakalueshme, të cilat formojnë një unazë brenda së cilës një det – unaza e dytë – e banuar nga Jörmundgand, gjarpri gjigand i Loki-t, i cili shikon pandërprerë Midgard, Toka në mes, mbretëria e njerëzve, në pritje të Ragnarök – Lufta në Fundin e Botës. Në qendër të Midgard, një pemë bashkon Tokën dhe Qiellin.Pema e Parajsës. Sipas një tradite të lashtë myslimane, në qiell ka një pemë të mbuluar me 70,000 degë dhe mijëra engjëj, aq të mëdhenj sa që një kalorësi do t’i duheshin njëqind vjet për të kaluar hijen e saj. Ky dhe dy vizione të tjera themelore të parajsës lindin nga traditat biblike, çifute dhe të krishtera, me Kuranin si tekst themelues, të cilit i shtohen traditat e mëvonshme. Tradita e miʿraxhit (shekulli i 11-të) fillon me isrā’-in, udhëtimin e natës të Muhamedit midis Mekës dhe Jerusalemit, dhe ngjitjen e Profetit në jetën e përtejme. Me shumë detaje dhe efekte të afta për të krijuar një përshtypje të teprimit, ngjitja tregon rrugën e të zgjedhurve, në krahasim me atë të mëkatarëve, të zhytur në ferr.
